به گزارش خبرگزاری صدا و سیما آقای محمدرضا رضایی کوچی رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی مهمان برنامه صف اول سه شنبه شب شبکه خبر بود و گزارشی از اقدامات و برنامههای کمیسیون عمران مجلس ارائه کرد.
متن کامل این برنامه به شرح زیر است:
سوال: آقای دکتر رضایی اگر موافقید با مسکن شروع کنیم که مهمترین حوزه هم است و دربرگیری بسیار زیادی دارد، راجع به طرحهای نهضت ملی مسکن میخواهم صحبت کنیم، اما همیشه قبل از این که بخواهیم تحلیل خوبی ارائه دهیم قاعدتا باید مبتنی بر اطلاعات درست و مبنای آماری کاملا مشخص باشد، در ۲۸ مهر صحبتهایی پیش آمد که آمار عدد دقیق ساخت مسکن به اتمام رسیده را وزرای قبلی و فعلی آماری که اعلام میکردند حدود ۵۰ درصد با هم اختلاف داشت که آن موقع شما ورود کردید و گفتید که کمیتهای را برای بررسی این موضوع تشکیل میدهیم تا مشخص شود دقیقا واحدهای به اتمام رسیده چقدر است، نتیجه آن مشخص شد؟
حمدرضا رضایی کوچی رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی: همانطور که اشاره کردید من دیدم وزیر جدید گزارشی میدهد راجع به جهش تولید مسکن و واحدهایی که شروع شده، گزارش وزارت قبل چیز دیگری بود یک کمیته مشخص کردم که آقای نصاری به عنوان رئیس کمیته مسکن کارشان را با حضور نمایندگانی هم از وزیر قبل و هم وزیر فعلی جلساتی را تشکیل دادند و دیروز هم روز پایانی این جلسه بود و گزارش مکتوب به ما اعلام کردند اول این که کمیسیون عمران حوزه وسیعی است خود حوزه مسکن، حوزه حمل و نقل عملا دو وزارتخانهای که با هم الحاق شدند و امروز به عنوان یک وزارتخانه معرفی میشوند من به نظرم عمده وقت امشب بیشتر روی مسکن میگذرد
آن چه مردم بیشتر نظرشان است و ما باید پاسخگویشان باشیم و بیشترین سهم را در سبد خانوار دارد، امروز اقشار متوسط به پایین جامعه با این شرایط قیمت مسکن امکان خانه دار شدن برایشان وجود ندارد با شرایط فعلی، مگر این که ما براساس وظایف قانونی که ترسیم کردیم مصوبهای که به دولت ابلاغ کردیم کمک دهیم برای خانه دار شدن مردم، من یک آمار راجع به وضعیت موجود مسکن خدمت شما اعلام کنم، ما ۲۷ میلیون و ۶۰۰ هزار خانوار تقریبا داریم، براساس آمار مرکز آمار ایران و مرکز پژوهشهای مجلس ۲۷ میلیون هم واحد مسکونی در کشور داریم یعنی به لحاظ خانوار تعداد واحدها مساوی است ولی مشکل این است که از این ۲۷ میلیون واحد مسکونی بیش از ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار خانه خالی است و بیشتر از این عدد هم خانه دومی، سومی و چهارمی است یعنی عملا از این ۲۷ میلیون واحدی که در کشور وجود دارد نزدیک به حداقل ۴ میلیون واحدش در عرضه مسکن قرار نگرفته خانههای خالی هستند. مابقی هم حدود ۲۰ درصد آن خانههای ناپایدارند یعنی خانههایی که نیاز به مقاوم سازی یا بازسازی دارند معنی آن این است که ما حدود ۸ میلیون الان واحد کمبود داریم، ۴ میلیون که کم داریم و ۴ میلیون هم واحد ناپایدارند قابل سکونت نیستند و آسیب پذیر، در مقابل زلزله امکان تخریبشان وجود دارد. با همین نگاه قانون جهش تولید مسکن را در مجلس مصوب کردیم مجلس قبل به دولت هم ابلاغ کردیم، همه مولفههای مورد نیاز برای ساخت مسکن را هم در آن دیدیم گفتیم که زمین رایگان در اختیار مردم قرار دهیم، وام هم بانکها بیایند در اختیار مردم قرار دهند ما تسهیل گری کنیم به عنوان دولت تا مردم صاحب خانه شوند. در فراخوان اولیهای که سه سال گذشته دولت زد، وزارت راه و شهرسازی ۷ میلیون نفر ثبت نام کردند بعنوان فاقد مسکن، در پایشی که شد نزدیک به یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر شرایط احراز را داشتند با سختگیریهایی که در آن زمان وزارت راه و شهرسازی داشت اینها ثبت نام کردند بعضی به بانک معرفی شدند، بعضی دولت نتوانست در آن زمان زمین تامین کند، معرفی نشدند. در قانون جهش تولید مسکن آوردیم ۲۰ درصد از کل تسهیلاتی که بانکها میدهند بیاید در حوزه مسکن، براساس گزارشی که از مرکز پژوهشهای مجلس و دیوان محاسبات گرفتیم نزدیک به ۵ هزار همت تسهیلاتی است که بانکها دارند پرداخت میکنند.
سوال: الان از چقدر شده ۵ هزار همت؟
رضایی: از ۵ هزار همتی که تسهیلاتشان را پرداخت میکنیم ۲۰ درصدش را بیاوریم در حوزه مسکن، ما بار جدیدی بر بانکها وارد نکردیم حالا بعضیها میگویند این باعث میشود پایه پولی بالا برود، تورم ایجاد میکند، بنا نیست که ما وام جدیدی بپردازیم از همان ۵ هزار همت، ۲۰ درصد را بدهیم به ساخت مسکن که جای تاسف دارد که بانکها کمتر از ۲۰ درصد به تعهداتشان عمل کردند، بانکها به تعهداتشان عمل نکردند این باعث شد ما بیاییم بانکهایی که به قانون عمل نکردند به قوه قضائیه معرفی کنیم که به رئیس قوه قضائیه معرفی کردیم دادند به سازمان بازرسی کل کشور که آن هم روال قانونی خودش را طی کند.
سوال: نکته الان این جا است، الان من متقاضی آورده ام را واریز کردم الان بانک باید سهم خودش را بدهد که بدهند به سازنده بسازد، هرچقدر دارد طولانی میشود افزایش قیمت مصالح ساختمانی و مواردی از این دست دارد به ضرر مردم تمام میشود یعنی قاعدتا این باید خیلی با جدیت ورود شود که این گونه حق مردم این وسط ضایع نشود.
رضایی: دقیقا همین است، ما یک حکم آوردیم که اگر بانکها به تعهداتشان عمل نکردند وزارت امور اقتصاد و دارایی مکلف است از آنها مالیات بگیرد، ۲۰ درصد کل تسهیلاتی که باید پرداخت میکردند، اما نکردند از آنها مالیات بگیرد و جالب است که اخیرا جلسهای که برگزار کردیم برای اجرای این حکم وزیر اقتصاد و رئیس امور مالیاتی کشور را دعوت کردیم که چرا بانکها به تعهدشان عمل نکردند شما جرائمتان را اعمال نکردید، آنها گفتند که ما رفتیم در مسیرهای مختلف، چون اینها وقتی که یک برگهای به عنوان تخلف بانکها امور مالیاتی شروع میکند تا از مراحل مختلف عبور کند زمان میگذرد، در پایان مهلتی که دیگر همه مراحل را طی کردند بعد میبینید نامهای از وزارت مسکن آمده که گفته بله بانکها در سال اول به تعهدشان عمل کردند و این باعث شده که جرائم بانکها اخذ نشود، من محاسبه کردم با خود امور مالیاتی نزدیک به ۵۶ همت یعنی ۵۶ هزار میلیارد تومان باید تا سال قبل به حساب صندوق ملی مسکن واریز میشد بابت جرائم بانکها که این میتوانست یک نقش بازدارندگی داشته باشد و کمک کند که بانکها انگیزه شان برای پرداخت تسهیلات بیشتر شود این کار انجام نشده.
سوال: لیست بانکها منتشر نشد به طور شفاف کدام بانکها عمل کردند یا نکردند؟
رضایی: لیستها موجود است مشخص است کدام بانک به تعهدش عمل کرده همه بانکها متاسفانه تخلف کردند فقط بهترین بانک، بانک مسکن بوده آن هم صد درصد به تعهدش عمل نکرده حدود ۵۰ درصد به تعهدش عمل کرده، میدانید چرا، برای این که بازپرداخت وام مسکن ۲۰ ساله است بانکها خیلی انگیزه ندارند که برای مسکن وام دهند بیشتر دوست دارند جاهای دیگری پرداخت تسهیلات داشته باشند خودشان بعدا میروند ساخت و ساز میکنند، خودشان بنگاه داری میکنند یا به افراد خاصی پرداخت میشود که نمونه هایش هم وجود دارد پس بانکها در این موضوع نقش مهمی دارند بابت عدم ساخت مسکن در کشور و افرادی که امروز رفتند عمدتا هم مخاطب ما قشر ضعیف هستند، اقشار متوسط به پایین، پولدارها که خودشان راهش را بلدند هم وامشان را میگیرند هم خانه شان را میسازند در جامعه مخاطب ما متوسط به پایین است آنها عمدتا آورده خودشان را آوردند رفتند طرف وامی گرفته، طلایی داشته، قرضی کرده در هر صورت آورده خودش را داده منتها بانکها به تعهد خودشان عمل نمیکنند این تاخیر باعث میشود با افزایش قیمت مصالح ساختمانی نهایتا قیمت تمام شده افزایش پیدا کند.
سوال: و آن زمانی هم که شما ضمانت اجرا را آمدید اجرایی کنید بفرستید قوه قضائیه، وزارت راه و شهرسازی آمد یک نامه گذاشت که بانکها به وظایفشان عمل کردند و این خلل ایجاد کرد در اجرایی شدن آن قانون.
رضایی: بله، در جلسه اخیری که وزیر اقتصاد و وزیر راه و شهرسازی بودند از وزیر راه و شهرسازی خواستم که نام قبل را کان لم یکن اعلام کند و تخلف بانکها را اعلام کنند به امور مالیاتی که ایشان هم قبول کردند و به من گزارش دادند که نامه جدید را نوشتیم یعنی نامه قبلی را لغو کردیم امیدوارم امور مالیاتی کشور هم صدای ما را بشنود و آن تخلفات را اجرایی کند و این جرائم را به صندوق ملی مسکن واریز کند.
سوال: در همین جلسهای که با رئیس کل بانک مرکزی و وزیر راه و شهرسازی بودید اگر خروجی مشخصی داشته بفرمائید؟
رضایی: الان در این قانون اجازه دادیم به شورای عالی مسکن که سقف وام را مشخص کند گفتیم هر سه ماه یک بار شورای عالی مسکن با حضور رئیس جمهور تشکیل شود برای موضوعاتی که در حوزه مسکن باید تصمیم بگیرند. در زمان آقای مرحوم رئیسی انصافا هر دو ماه هر ۴۵ روز جلسه تشکیل شد ما خدمت آقای دکتر پزشکیان خواهش کردیم از طریق وزیر راه و شهرسازی که هرچه سریعتر جلسه شورای عالی مسکن تشکیل شود به ما قول دادند نهایتا تا هفته آینده تشکیل شود، موضوع چیست؟ موضوع این است وامی که الان پرداخت میشود برای ساخت مسکن ۵۵۰ میلیون تومان است با این گرانی مصالح، با این شرایط موجود ۵۵۰ میلیون تومان عدد قابل توجهی نیست، پیشنهاد این است که این وام بشود ۸۰۰ میلیون تومان بعد دیدیم که رئیس بانک مرکزی نامهای زده به وزیر راه و شهرسازی که شما چرا بحث ۸۰۰ میلیون را ورود کردید، اصلا در اختیارات بانک مرکزی نیست بانک مرکزی این حق را ندارد که ورود کند این از اختیارات شورای عالی مسکن است با حضور شخص رئیس جمهور، رئیس بانک مرکزی هم عضوی هستند از آن شورا
سوال: الان بانک مرکزی مکلف به اجرای آن مصوبات است.
رضایی: بله ما حتما درخواست داریم که این ۵۵۰ میلیون تومان وام به جایی نمیرسد، شما یک واحد ۸۰ متری امروز بخواهید بسازید حداقل یک و نیم میلیارد تومان در میآید یعنی شما در بدترین شرایط متری ۱۵ میلیون حساب کنید به علاوه هزینههای آب و برق و گاز و نظام مهندسی و پروانه ساختمانی یک و نیم میلیارد درمی آید اگر شما بخواهید ۵۵۰ میلیون تومانش را بدهید یعنی طرف باید حدود ۹۵۰ تا یک میلیارد آورده داشته باشد خیلیها نمیتوانند این پول را بیاورند طرف مقابل که معلم است، کارمند است ماهی ۱۲، ۱۵، ۱۱ میلیون میگیرد چطور میخواهد یک میلیارد تومان بیاورد درخواست من از بانک مرکزی این است که حتما با این ۸۰۰ میلیون تومان موافقت کنید من مکتوب نامه زدم بانک مرکزی دیدم وزیر راه و شهرسازی جواب نداد من خودم دست به قلم شدم به رئیس بانک مرکزی نامه زدم که اجازه دهید ۸۰۰ میلیون تومان مصوب شود و این بشود مبنای تسهیلات.
سوال: نتیجه جلسه یک ماهه کمیتهای که تشکیل داد آمار مشخص شد که بالاخره کدام آمار راجع به واحدهای به اتمام رسیده درست است؟
رضایی: آماری که ما دادیم نه آمار وزیر قبل درست است نه آمار وزیر جدید، یعنی یک حد وسط، در بحث زمین وزیر قبل و وزیر قبلش مرحوم رستم قاسمی انصافا خوب عمل کردند، چون در حال حاضر حداقل برای دو میلیون واحد مسکونی زمین آماده است ما الان مشکل زمین در ایران نداریم در شهرهای مختلف و روستاها، منتها مشکل به این جا برمی گردد که تعدادی که از قبل به بانکها معرفی کرده بودند، چون بانکها تسهیلات به اینها نداده متاسفانه وزارت راه و شهرسازی آمده سامانه را بسته یعنی ثبت نام جدید را محدود کردند با وجود این که ما گفتیم سالی یک میلیون مسکن باید بسازیم یعنی در سه سال گذشته حداقل باید سه میلیون نفر ثبت نام میکردند و جالب است که امروز کمتر از یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر ثبت نام شدند به خاطر این که دستگاه اجرایی سامانه را بسته، من از وزیر راه و شهرسازی به جد خواستم که سامانه را باز کنید اجازه دهید مردم ثبت نام کنند اگر بانک به تعهدش عمل نمیکند مردم که مقصر نیستند شما باید قانون را اجرا کنید قانون میگوید شما سالی باید یک میلیون بسازید، شما سامانه را باز کنید اجازه دهید مردم ثبت نام کنند و بعد اگر بانک به تعهدش عمل نکرد و تخلف کرد آن موقع طبق قانون باید با او برخورد شود.
سوال: تا این جا دو خبر خوب دادید این هم به واسطه آن بعد نظارتی مجلس است ما از شما ممنونیم یعنی هم در قضیه افزایش تسهیلات به ۸۰۰ میلیون ورود کردید و خبر خوب را دارید به مردم میدهید و دوم این که بانکهایی که سهم خودشان را نیاوردند جریمه شوند که بتواند قفلی که این وسط افتاده باز شود.
رضایی: بله الان خیلیها هستند که فاقد مسکن هستند میخواهند ثبت نام کنند و طبق قانون باید ثبت نام شوند، از وزیر راه و شهرسازی خواستم سامانه را باز کنند که مردم ثبت نام کنند، وزیر میگفت خوب آب و برق و اینها را چکار کنیم گفتم وظیفه دستگاه دیگری است اگر مشکل آب و برق شما دارید در واحدهایی که میسازید باید وزیر نیرو جواب دهد، طبق قانون تکلیف برای آنها مشخص کرده منابعشان را به چه شکل تامین کنند پس شد سه خبر، یکی این که بانک مرکزی و شورای عالی مسکن وام را به ۸۰۰ میلیون تومان انشاالله ارتقا دهند و اجرایی کنند، دوم این که سامانه باز شود که مردم ثبت نام کنند، ما وظیفه داریم طبق قانون باید حداقل تا الان سه میلیون نفر ثبت نام میکردند، ما زمین داریم من به شما بگویم که ۵ هزار هکتار زمین دولتی در همین سه سال گذشته از دستگاههای دولتی گرفته شده در اختیار مسکن قرار گرفته این حداقل کاری است که انجام شده از نظر من هنوز چند برابر این ۵ هزار هکتار زمینهای دولتی هستند که در شهرها، در حریم محدوده قانونی شهرها وجود دارد نه در حریم شهر در اطراف شهرها که ما نیاز باشد الحاق کنیم، در خود محدوده شهرها وجود دارد.
سوال: روی بحث الحاق زمین خیلی صحبت داریم، اما حالا که راجع به نهضت ملی مسکن و اقدامات مثبت شما صحبت کردیم میتوانید درصدی بدهید چند درصد از نهضت ملی مسکن تا الان اجرایی شده؟
رضایی: در چند قسمت باید تعریف کنیم. سالی ۲۰۰ هزار واحد را در روستاها داریم میسازیم که این کار به خوبی در حال اجرا است در این سه سال حداقل ۶۰۰ هزار واحد در روستاها انجام شده، سالی صد هزار واحد گفتیم در بافت فرسوده که نزدیک به ۷۰ درصد این کار در بافتهای فرسوده انجام شده، عددی داریم خودمالکی که فرد خودش زمین دارد و خودش میسازد یا این که ما هم به او تسهیلات میدهیم سرجمع من عملکرد قانون جهش تولید مسکن را معادل تقریبا ۶۰ تا ۶۵ درصد میدانم در این سه سال گذشته، چون قسمت عمده آن به تامین زمین برمی گردد، ۵۰ درصد کار تامین زمین است و ۵۰ درصد هم ساخت است ما در تامین زمین خیلی خوب عمل کردیم منتها در ساخت مسکن عملکردمان ضعیف بوده بین ۳۰ تا ۳۵ درصد.
سوال: ولی کلا شما میگویید که نهضت ملی مسکن حدود ۶۵ درصد عملیاتی شده است.
رضایی: ۶۰ تا ۶۵ درصد عملکرد را مثبت ارزیابی میکنم و قسمت عمدهای از کار مانده که عمدتا برمی گردد به عملکرد بانک ها، تسهیلاتی که باید پرداخت میشده و متاسفانه پرداخت نشده.
سوال: الان همش داریم صحبت از تامین مالی میکنیم، روشهای دیگری را پیگیری نکردید مثل بازار سرمایه برای تامین مالی؟ بازار سرمایه یکی از ظرفیتها ست اگر جزئیات بیشتری در رابطه با این موضوع دارید بفرمائید.
رضایی: دنبال روشهای جدید هم هستیم، حدود هزار همت نقدینگی است که الان امکان جذبش برای مسکن وجود دارد که ما باید برای بخش خصوصی برای مردم اعتمادسازی کنیم، جاذبه فراهم کنیم که مردم بدانند اگر در حوزه مسکن سرمایه گذاری کردند سرمایه شان هدر نمیرود و سود مناسبی دارد مردم تجربه بورس دارند در بورس خیلی اوقات بد عمل کردیم مردم بی اعتماد شدند صندوقهایی که میخواهیم درست کنیم هم باید جاذبه داشته باشد و هم اعتماد سازی کنیم که بتوانیم نقدینگی در اختیار مردم را جذب کنیم بیاوریم در حوزه مسکن، اتفاقا ما به دنبال این هم هستیم یکی از آقایانی که در حوزه بازار سرمایه خیلی فعال است و صاحب نظر است و سالیان سال هم در مجلس مسئولیت یکی از کمیسیونهای اقتصادی مجلس را به عهده داشته به عنوان مشاور کمیسیون انتخاب کردیم که در این حوزه به ما کمک دهد و مدیر عاملان بانکهایی که قبلا مسئولیت داشتند الان علاقمند هستند در این حوزه، داریم کمیتهای تشکیل میدهیم تا بتوانیم نقدینگی در اختیار مردم و بازار سرمایه را هدایت کنیم به سمت مسکن.
سوال: در حال حاضر روند الحاق اراضی را به شهرها چطور ارزیابی میکنید چقدر تامین زمین میتواند در این موقعیت در کاهش قیمت مسکن کمک کند؟
رضایی: قیمت زمین تقریباً ۵۰ درصد قیمت یک واحد مسکونی است که ما تلاش میکنیم زمین را رایگان کنیم یعنی ۵۰ درصد قیمت مسکن را ما از طریق زمین رایگان بتوانیم جبران کنیم تلاش کنیم که این زمینها در محدوده شهرها باشند یعنی زمینهایی که در بافت فرسوده هستند زمینهایی که در اختیار بخش خصوصی هستند میتوانیم با آنها توافق کنیم و یا زمینهایی که در اختیار دستگاههای دولتی هستند که قانون هم داریم به شفافیت اعلام کرده.
جالب است که در قانون جهش تامین مسکن اعلام کردهایم که اگر زمینی متعلق به یک دستگاه دولتی توسط راه و شهرسازی شناسایی شد و نامه زدند به آن دستگاه و آن دستگاه تمکین نکرد زمین را تحویل نداد ادارات ثبت اسناد مکلف هستند که سند این را به نام راه و شهرسازی بزنند ببینید ما چقدر اختیار دادهایم به وزارت راه و شهرسازی، چقدر راحت میتوانست زمینهای دولتی را تملک کند.
سوال: نتیجه این اقدامات چه بوده؟
رضایی: هنوز خیلی فاصله داریم، حدود ۵۰۰۰ هکتار زمین تحویل گرفتهایم ولی با آن چیزی که زمین در اختیار دستگاه دولتی است هنوز خیلی فاصله داریم.
سوال: چقدر ظرفیت وجود دارد؟
رضایی: حداقل ۱۰ برابر این ۱۰ برابر زمینی که تحویل گرفتهایم هنوز ظرفیت دارد زمین دولتی را از دستگاههای دولتی تحویل بگیریم.
سوال: اجازه دهید v اه دور نرویم از وزارت راه و شهرسازی شروع میکنیم طبق آخرین گزارشهایی که ما داریم سازمان ملی زمین و مسکن بیش از یک میلیون و ۸۰۰ هکتار زمین در اختیار دارد که رئیس مجلس هم اخیراً مهر تایید زدهاند این را برای این میگویم که قبلاً مسئولان میگفتند که آقا این دلیل گرانی یکی از دلایل اصلیاش بحث قیمت زمین است الان با این وضعیت که میگویند سازمان ملی زمین و مسکن دو برابر مساحت زمینهای مسکونی کل کشور زمین خالی در اختیار دارد سازمان زمین ملی و مسکن که برای وزارت راه و شهرسازی است یک خبری را من میخواندم در واقع میگفت که اگر نگاهی به زمینهای سازمان زمین و مسکن داشته باشیم که وابسته به وزارت راه و شهرسازی است حدود ۳۰ تا شهر به گستره تهران میتوانیم بسازیم وزارت راه و شهرسازی الان چرا از خودش شروع نمیکند؟
رضایی: من آمار دقیقتر به شما بدهم کل پهنه سرزمین ما ایران یک درصدش اومدیم در آن شهر و روستا ساختهایم، ۹۹ درصدش زمینها حالا بعضیها کوهستانی است بعضیها دشت است بعضیها هم کشاورزی و جنگل است معنیش این است که ما حداقل از آن ۹۹ درصد نزدیک به ۴۰ درصدش امکان ساخت مسکن در آن وجود دارد حالا باید زیرساختهایش آماده باشد معنیش این است که اون زمین در اختیار وزارت راه و شهرسازی است دولت است و ما میتوانیم آن زمین را تبدیل کنیم منتها اونها، چون زیرساخت نیاز دارند آب و برق و گاز هزینه تمام شدهاش بالا میرود. عرضم این است که برای جمعیت موجود ما و برای تعدادی که ثبت نام کردهاند در محدوده شهرها امکان تامین زمین وجود دارد ببینید زمین اگر بخواهیم الحاق کنیم به شهرها اون خدمات برق دارند آب دارند گاز دارند نهایتاً هزینههای تمام شدهشان افزایش پیدا میکند ما اگر متمرکز شویم در بافتهای فرسوده و زمینهایی که در محدوده شهرها هستند به راحتی میتوانیم زمین رایگان در اختیار مردم قرار دهیم به علاوه اینکه ما بیش از ۵۰۰۰ کیلومتر نوار ساحلی داریم شهرهای جدیدی که بنا است که در شهرهای ساحلی ساخته شود در برنامه هفتم هم آوردهایم و البته هنوز کار سختی انجام نشده ما به جای اینکه بیاییم شهرها را توسعه دهیم و هزینهها را اضافه کنیم در خیلی از شهرها در محدوده شهرها زمین وجود دارد بعد شهرهای جدیدی هم در حاشیه نوار ساحلی بسازیم ما میتوانیم با یک شرایط مناسب زمین رایگان در اختیار مردم قرار دهیم بله سازمان زمین وضعیت بانک زمینش بسیار خوب است، یعنی کافی است که یکی از این زمینها را بفروشد این زمینها را تهاتر کنند و با بخش خصوصی مشارکت کند اصلاً بحث ما این است با سازمان راه و شهرسازی میگوییم که شما که زمین دارید و ما اجازه هم دارید بروید با بانکها و با بخشهای خصوصی با انبوه سازان با اینها مشارکت کنید با خود مردم اصلاً شما زمین رایگان بدهید به مردم من اتفاقاً از یکی از همکاران شما قبل از این جلسه پرسیدم گفتم آقا جان ما اگر به شما یک قطعه زمین دهیم و ۸۰۰ میلیون هم به شما وام بدهیم شما چه کار میکنید گفت خدا کند که این اتفاق بیفتد ما بحثمان همین است میگوییم که آقا شما که زمین دارید بیایید زمین بدهید به مردم یک قطعه ۲۰۰ متری به هر خانواده بدهید.
سوال: گیر کار کجاست؟
رضایی: به نظرم بعضی وقتها ما فهم درستی از موضوع مسکن نداریم بعضی از نظرات واقعاً محدود هستند و آدمهای بزرگ در جایگاههایی قرار نمیگیرند که بتوانند از این ظرفیت خدادادی به شکل خوبش درست استفاده کنند.
سوال: آقای دکتر وقتی قانون داریم اختیارات داریم زمینش را در اختیار داریم و به راحتی میتوانیم مشکل مردممان را حل کنیم چرا نکنیم؟
رضایی: حالا برمیگردد متأسفانه به دیدگاه برخی آقایون که این دیدگاه تنگ نظرانه را دارند.
سوال: الان با این دو میلیون هکتار زمین میخواهید چه کار کنید با سازمان ملی مسکن میخواهید چه کار کنید این زمینها را شما ورود کردید به عنوان کمیسیون عمران
رضایی: حرف رئیس محترم مجلس حرف وزین و درستی است و کارشناسی و ما هم در ادامه صحبت ایشان سازمان زمین را دعوت کردیم البته یک تغییراتی اخیراً در این حوزه انجام شد و اصرار داریم که زمینهایی که قابل اسکان هستند حتماً به مردم واگذار شود حالا به صورت مشارکتی قبول کردهام و در ادامه انشاالله سیاست آتی هم ما قرار است که این را عملیاتی کنیم بعد از صحبت رئیس مجلس ما به این حوزه ورود جدیتری داشتیم.
سوال: یعنی میتوانید یک زمانی به مردم بدهید که انشاالله تا کی تکلیف این داستان روشن میشود؟
رضایی: از همین هفته آینده باید دوستان بیایند زمینهایی که در اختیار سازمان زمین هست البته شهرها با هم متفاوت هستند مثلاً یک جایی مثل شهر قم اونجا راحت میتوانند زمین موجود است و به هر کسی بدهند بعد محدوده شهر هم هست خیلی کار سختی هم نیست حالا برخی شهرها محدودیتهایی دارند مثلاً در حریم شهرها زمینهایی هستند که کاربری زراعی هستند یا جنگل هستند یا باغات هستند محدودیت داریم ولی در خیلی از شهرها در حاشیه شهرها و در محدوده خود شهرها امکان واگذاری زمین برای مردم به راحتی وجود دارد.
سوال: آقای دکتر میخواهم یک سوالی بپرسم ولی دوست داشتم هیچ وقت این سوال را نمیپرسیدم چرا، چون میخواهم راجع به مسکن مهر صحبت کنم مسکن مهر واقعاً انتظار مردم این است که تا حالا دیگر باید تمام شده باشد ولی ما اخیراً وزیر راه و شهرسازیمان میرود مسکن مهر پردیس بعد اون وقت پیمانکارها میگویند که هنوز از خرداد ماه به ما ریالی پرداخت نشده و کارها متوقف شده و دارد به کندی پیش میرود واقعاً تا الان ماندن مسکن مهر واقعاً چیز قابل پذیرشی نیست الان در این خصوص ورود کرده کمیسیون عمران به کجا رسیده بحث پیمانکارها قاعدتاً اگر پولشان پرداخت نشود باز متوقف میشود مسکن مهری که سالها پیش باید تمام میشده؟
رضایی: مشکل اینجاست که مردم به تعهدات خودشان عمل کردند و به موقع پولشان را دادهاند دولت پولش را نیاورده یا بانکها البته بانکها یک قسمتی را پرداخت کردند و یک قسمتهایی را پرداخت نکردهاند حالا در یک مقطعی اون پولها بعضیها رفته در زیرساخت مسکن مهر استفاده شده ولی به هر صورت مردم که تقصیر ندارند مردم خانه میخواهند به نظر من خیلی هم صبوری کردند و ازشون تشکر میکنیم شرمنده اون مردم هم هستیم که بیش از ۲۰ سال صبر کردهاند طرف فاقد مسکن است و ۲۰ سال است که دارد اجاره میدهد دلش خوش است که ما پولش را دادیم و یک مسکنی برایش ساخته شود، اتفاقا روزی که برای رای گیری خانم وزیر تشریف آورده بودند در کمیسیون، اولین مطالبهمان این بود که شما اولین اولویت را بگذارید مسکن مهر آن واحدهایی که ۲۰ سال پیش مردم پول دادهاند و ساخته نشده و شما اینها را کمک بدهید که تمام شود حالا این پولها از کجا باید تامین شود؟ این پول از صندوق ملی مسکن منابعش کجاست؟ منابعش کمکهای دولت مالیات بر خانههای خالی.
سوال: آقای دکتر من یک خبری میخواندم اخیراً در وزارتخانه یک صحبتی از حالا فکر میکنم ۶ همت گفته بودند که نیاز دارند برای اینکه مسکن مهر را تمامش کنند خوب الان وزارت راه و شهرسازی بیاید از طریق مولدسازی داراییهای خودش این را جمع کند؟
رضایی: حالا جالب این است که اصلاً ۶ همت پولی نیست در همان شهر پردیس و شهرهای جدید دیگری که شما اشاره کردید و ما برای تکمیل واحدهای مسکن مهر مشکل داریم ما زمینهایی را به افراد واگذار کردیم برای بعضی از موضوعات مثلاً طرف برود یک باشگاه ورزشی بزند یک باشگاه فرهنگی بزند یک مرکز تجاری بزند و سالیانه سال میگذرد و آن زمین را به فرد واگذار کردیم ولی کار روی آن زمین انجام نشده ما قانون داریم در قانون تولید جهش مسکن گفتهایم که اگر زمینی به یک فردی واگذار کردیم یک سال گذشت و آن کاربری انجام نشد شما مکلف هستید که بروید آن زمین را پس بگیرید من رفتم در پردیس بازدید کردم دیدم بسیاری از زمینها رها شده واگذار کردیم به افراد منتها زمین را پس ندادند چرا.
سوال: الان مجلس میتواند ورود کند بیاید بگوید که از طریق مولدسازی یا از طریق منابع دیگر مثلاً ما به شما فرصت میدهیم که تا شهریور مثلاً این را تمام کنید؟
دکتر: بله حتماً این کار باید انجام شود حتماً مطالبه جدی ما است این انشاالله در اولین فرصت هم.
سوال: پس انشاالله خبر خوبش رو شما بدهید به مردم
رضایی: نهایتاً در دو هفته آینده شما منتظر باشید یک جلسه اختصاصی با وزیر راه و شهرسازی و وزیر اقتصاد در ارتباط با مسکن مهر خواهیم داشت که انشاالله تا پایان سال یعنی تا ۴ یا ۵ ماه آینده بتوانیم انشالله مسکن پردیس را جمع کنیم، چون شایسته کشور عزیز ما نیست.
سوال: آقای دکتر آن بحث واگذاری زمین اجاره ۹۹ ساله که در روستاها که رئیس بنیاد مسکن هم اعلام کرده بود که تا ۲ میلیون زمین اجاره ۹۹ ساله در روستاها خواهند داد این موضوع هم آنطور که خبرها میرسد گویا دوباره تعطیل شده؟
رضایی: نه بنا است که این مهاجرتی که از روستاها به شهر انجام شده مستحضر هستید که امروز آمار جمعیت روستایی ما به کمتر از ۲۵ درصد رسیده برای اینکه ما توانستیم در روستاها بهشون خدمات دهیم حالا کافی است که ما برگردیم برای اونها مسکن بسازیم مدرسه بسازیم بهداشت مناسب در نظر بگیریم ببینید ما الان در روستاها مشکل زمین نباید داشته باشیم یعنی این اختیار به بنیاد مسکن داده شده و جز تکالیفش هم هست، چون حداقل سالی ۲۰۰ هزار واحد باید بسازند در روستاها ما در بنیاد مسکن نباید مشکل داشته باشیم البته رئیس محترم بنیاد مسکن هم آدم کاربلدی هستند انشاالله به وظایف خودشان عمل کنند و این مهاجرت معکوس را هم ما شاهد باشیم.
سوال: ۲۵ اردیبهشت ماه همین امسال بود که برای کنترل بازار اجاره قانون ساماندهی بازار زمین و مسکن و اجاره بها ابلاغ شد این قانون را امسال شما چقدر در ساماندهی بازار مسکن به نظر شما تاثیرگذار بوده آیا مجلس نظارتی بر روند اجرای درست این قانون انجام داده یا خیر؟
رضایی: این قانون که از کمیسیون عمران ما بیرون آمد یعنی طرحش را ما نوشتیم در راستای کمک به مستاجرین بود برای اولین بار هم بود در تاریخ جمهوری اسلامی که یک قانون در ارتباط با مستاجرین نوشته میشود اینکه قیمت اجاره بالاست عمدتاً به خاطر عدم تعادل بین عرضه و تقاضا است وقتی ما در کشورمان حداقل ۸ میلیون کم داریم معنیش این است که این قیمت اجاره میرود بالا، باید چه کار کنیم ببینید هم قانون میخواهد هم نظارت میخواهد الان بیش از ۶ میلیون خانوار مستاجر هستند عدد بالایی است بیش از ۶ میلیون خانوار در کشور مستاجر هستند هیچ ساماندهی هم وجود نداشت هیچ نظارتی هم وجود نداشت ما این قانون ساماندهی را نوشتیم انتظار داریم الان که به اصطلاح در سال قبل دیگر پایان تابستان بود که این قانون ابلاغ شد یعنی فصل نقل و انتقالات و فصل اجارهها دیگر نرسیدیم به قانون سال آینده که تابستان را در پیش داریم امیدواریم که این قانون اجرا شود ما حتماً نظارت میکنیم این قانون در راستای حمایت از مستاجرین است.
سوال: فکر میکنید موثر باشد؟
رضایی: حتماً موثر است میدانید چرا برای اینکه ما در استانها اجازه دادیم به شورای مسکن در هر استانی که اگر قیمت اجاره از قیمت تورم افزایش پیدا کرد اجازه داشته باشند قیمت گذاری کنند ببینید الان این رها است الان قیمت اجاره رها است دو نفر مینشینند در یک بنگاهی طرف فاقد مسکن است مجبور است که هرچه که صاحبخونه گفت گوش کند.
سوال: آقای دکتر من یک چیز خیلی مهمتر از این میخواهم بگویم اگر شما فردا صبح یک پفک را از ۱۰۰ تومن ۱۲۰ تومان بفروشید میتوانند تعزیراتی کنند و شکایت بکنند که اصلاً شاید سهمش در سبد خانواده بسیار ناچیز باشد، اما مسکنی که بیشترین سهم را در سبد هزینههای خانواده دارد اگر من امشب یک زمین را بخواهم بگویم یک میلیارد صبح بگویم ۱۰ میلیارد هیچکس نمیتواند شکایت کند یعنی میخواهم بگویم که حوزه اجاره بها و حوزه مسکن اصلاً رها است فاقد قانون است این میتواند این مسئله را حل کند؟
رضایی: ببینید دقیقاً همین است که فرمودید تا الان همین بود این حوزه مستاجرین به امان خدا رها کرده بودیم و هیچ کسی مسئولیتی را به عهده نمیگرفت ما بارها خدمت دوستان در تعزیرات دعوت میکردیم که آقا چرا نظارت نمیکنید میگفتند که ما بر چه مبنایی نظارت کنیم یعنی یک خونه اگر ماهی چقدر اجاره بدهد تخلف کرده من با چه شاخصی باید نظارت کنم درست هم میگفتند دوستان تعزیرات ما آمدیم قانون نوشتیم قانون در راستای حمایت از مستاجرین عزیز ما که ۶ میلیون خانوار هم هستند واقعاً در فصل تابستان دچار مشکل میشوند نگاه ما بر این است که وزارت راه و شهرسازی عمده مسئولیت را بر عهده دارد و باید نظارت کنند و باید هر استانی که ما استانیاش کردهایم یعنی شاید در استان تهران شرایط اجاره به یک شکلی باشد در استان دیگر به یک شکل دیگر این اختیارو دادهایم به شورای مسکن در استانها که قیمت گذاری کنند اجازه ندهند که هر کسی هر چقدر خواست قیمتها را افزایش دهد.
سوال: پس ما انشاالله باید در سال جدید خیلی تغییر و تحول در حوزه مسکن و اجاره بها شاهد باشیم؟
رضایی: بله کنترل اجاره بها با سالهای قبل متفاوت خواهد بود این قانون اگر اجرا شود و دوستان ما نظارت کنند حتماً شرایط به نفع مستاجرین خواهد بود.
سوال: اگر شما با همین قدرت و با همین پیگیری ادامه دهید و این نظارت را داشته باشید و با این قانونهایی که هست انشاالله ما نتایج خوبی بگیریم یکی از سامانههای مهمی هم که برای ساماندهی و سیاست گذاری در بخش مسکن ایجاد شد سامانه املاک و اسکان بود اون هم خیلی بحث بود که مالیات بر خانههای خالی به دلیل همین نبود عملکرد درست این سامانه و تکمیل نشدنش رها شده و برخی از دستگاهها هم هنوز به سامانه متصل نشدهاند کمیسیون ورود کرده روی این موضوع؟
رضایی: گلایههایی وجود دارد. در دو مقطع و در دو دوره مجلس، قانون قانون مالیات بر خانههای خالی را مصوب کردیم بار اول که مصوب کردیم گفتیم که این عددش نرخش بازدارنده نیست اومدیم در دور بعد این نرخ را افزایش دادیم جالب است که بر اساس آماری که داریم بیش از ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار واحد خانه خالی داریم در کشور که اینها در حوزه مسکن عرضه نشدهاند ما برای اینکه به دنبال درآوردن پول نیستیم دنبال این هستیم که این واحدها بیایند در حوزه تقاضا قرار بگیرد و مورد استفاده مردم باشد امروز من وقتی آمار گرفتم از این ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار واحدی که مرکز پژوهشهای مجلس به ما آمار داده کمتر از ۲۰۰ هزار واحد شناسایی شده و به امور مالیاتی معرفی کردهاند امور مالیاتی هم هنوز ریالی از اینها نتوانسته مالیات بگیرد برای اینها برگه مالیاتی صادر میشود اینها میروند اعتراض میزدند از چند مرحله باید عبور کنند معنیش این است که این قانون که کمک باید میداد برای عرضه خانههای خالی نتوانسته کمک بدهد به حوزه مسکن امیدواریم که انشاالله ما ورود کردهایم اتفاقاً یکی از مطالبات کمیسیون عمران این است که این خانههای خالی حتماً بیاید در بحث استفاده مردم قرار بگیرد.
سوال: اخیراً گزارش و آماری به کمیسیون اعلام شده؟
رضایی: از ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار واحد خالی ۲۰۰ هزار واحد شناسایی شده اینها را معرفی کردهاند به امور مالیاتی امور مالیاتی هم دارد مراحل اخذ مالیات را طی میکند حالا این مرحله تا کی به اتمام برسد.
سوال: من سوالم از این بابت بود که فکر میکردیم گزارشهای جدید این عدد را بالاتر اعلام کند؟
رضایی: ما اینجا نه از عملکرد وزارت راه و شهرسازی راضی هستیم و نه از عملکرد وزارت اقتصاد.
سوال: دقیقاً همان روند یعنی اینکه انگار ما یک قدم هم به جلو نرفتهایم؟
رضایی: ببینید در مجلس در آیین نامه ما یک ظرفیت داریم که دستگاههایی که استنکاف از قانون میکنند به قوه قضاییه معرفی کنیم همین کاری که اخیراً در حوزه نظام مهندسی برای وزارت راه و شهرسازی انجام شد همین کار را هم داریم در حوزههای دیگر انجام میدهیم از نگاه ما اجرای قانون مالیات بر خانههای خالی هم توسط وزارت راه و شهرسازی و هم توسط وزارت اقتصاد انجام نشده تخلف از قانون کردهاند استنکاف از قانون و انشاالله حتماً یک پروندهای برای معرفی به قوه قضاییه تشکیل خواهیم داد.
سوال: تخلفات نظام مهندسی این موضوع به کجا رسید رفت دستگاه قضا درست است؟
رضایی: بله ببینید در یک مقطعی یک عده ثبت نام شدند احراز صلاحیت شدند رفتند به سمت تبلیغات در پایان تبلیغات بعد آمدند انتخابات را منحل کردند و گفتند اجازه دهید افراد دیگری ثبت نام کنند از نگاه کمیسیون عمران، چون انتخاب نظام مهندسی برای دوره ۳ ساله است و امکان افزایش این ۳ سال وجود ندارد از نگاه ما وزارت شهرسازی تخلف کرده در قالب تخلف به صحن مجلس آوردیم ۲۰۰ نفر از نمایندگان به این تخلف رای مثبت دادند پروندهای تشکیل شد تحویل قوه قضاییه دادیم منتظر هستیم که قوه قضاییه جواب دهد.
سوال: انگار اصلاً ما متولی مشخصی برای حوزه ترانزیت نداریم اگر هم حالا یک نهادهایی تعریف شدهاند در عمل کاری از ترانزیت و کار پیش نمیرود همین موجب کندی کار و حتی گران شدن خیلی از مسائل حالا بحث راهگذرها و کریدورها شده میخواهم بگویم اونجایی هم که این هم نکته مهمی است اونجایی هم که ما آمدیم از بخش خصوصی استفاده کنیم برای نوسازی ناوگان بسیاری از کشندهها و ماشینهای سنگین که آمد و واقعاً داشت با سرمایه مردم نوسازی میشد اون هم هزار و یک مشکل و مصوبه جلوی راههاشان گذاشتند از وزارت راه وزارت سمت و برگشت را و اونجا هم که مردم داشتند با سرمایه خودشان ورود میکردند هم جلویش گرفته شده فعلاً که حالا گفتهاند به زودی راه میافتد این را چه میخواهید بکنید در کمیسیون؟
رضایی: ببینید آقای سیفی ما راجع به وضعیت حمل و نقل خیلی موضوع داریم فرسودگی حمل و نقل ما چه ریلی و چه جادهای است و چه هوایی و چه دریایی واقعا مشکل داریم ما اعتقاد داریم به تولید داخل کشور هر تعدادی که تولید کنندگان داخل کشور تولید کنند ما مخلصشان هستیم و میگوییم که دستگاههای اجرایی استفاده کنند ولی واقعاً نیاز کشور با تولید داخل جبران نمیشود.
سوال: یعنی الان این خللی که در واردات کشندهها هست از سمت تولید داخل است؟
رضایی: بله ما برای ماشین راهسازی برای واگن برای لوکوموتیو برای اتوبوس تولیدات داخل جواب نمیدهد رفتهایم به سمت قانون را در اختیار دستگاههای اجرایی رفتیم سمت وزارت صمت، وزارت صمت کار را قفل کرده به ما میگوید که شما بروید از تولید داخل استفاده کنید ما میگوییم که تولید داخل جوابگوی نیاز کشور نیست اصلاً این خیلی فاصله دارد.
سوال: اصلا این خیلی صحبت غیرمنطقی است نباید اون وقت توقع داشته باشیم که بخش خصوصی بیاید سرمایهگذاری کند ما داریم تلاش میکنیم که بخش خصوصی را جذب کنیم بیاید در بحث اقتصادی کشور سرمایهگذاری کند در همین حوزه ما بخش خصوصی را ناامید کردهایم آقای دکتر؟
رضایی: بله من همین امروز عصر بخش بازرگانی را دعوت کردم در کمیسیون برای اینکه بتوانیم از ظرفیت بخش خصوصی استفاده کنیم مشکل این است که ما بخش خصوصی را هنوز بهش میدان ندادهایم هنوز باورشان نکردهایم راه حل مشکلات کشور اعتماد به بخش خصوصی و استفاده از ظرفیت بخش خصوصی است.
منبع: https://www.iribnews.ir/fa/news/4392014/%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%B1%D9%81%D8%AA-%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-60-%D8%AF%D8%B1%D8%B5%D8%AF%DB%8C-%D8%B7%D8%B1%D8%AD-%D9%86%D9%87%D8%B6%D8%AA-%D9%85%D9%84%DB%8C-%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%86